اگر قهوه برای شما یکی از بهترین نوشیدنیهای دنیا محسوب میشود و بدون آن نمی توانید روز خود را سپری کنید، پس با این مقاله همراه باشید تا با بهترین زمان برای استفاده این نوشیدنی اعجاب انگیز و پرطرفدار آشنا شوید.
دستهای از افراد ترجیح می دهند بلافاصله بعد از بیدار شدن یک یا چند فنجان قهوه میل کنند و برخی دیگر معتقدند برای نوشیدن قهوه باید چند ساعت صبر کنند. این که کدام گروه از بیشترین خواص قهوه بهرهمند میشوند و بهترین زمان خوردن قهوه چه زمانی میباشد، سوالی است که فکر همه طرفداران قهوه را به خود مشغول کرده است.
در کنار این موارد، بسیاری از افراد به قهوه به عنوان یک نوشیدنی چربیسوز مینگرند. در این شرایط زمان استفاده از قهوه کمی تغییر میکند و وابسته به سبک زندگی شما خواهد بود. در این زمینه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
خیلی از افراد تصور میکنند که نوشیدن قهوه در ابتدای صبح میتواند سطح انرژی آنان را بالا ببرد. اما به نظر می رسد نتیجه کاملا برعکس است، علت این مسئله به تغییر سطح کورتیزول بدن در ساعات مختلف روز برمیگردد.
نوشیدن قهوه در اوقات مختلف روز میتواند مزایای آن را کم یا زیاد کند. همچنین، بر اساس تحقیقی در علم کرونوفارماکولوژی (chrono pharmacology) شاخهای از علوم اعصاب که بر چگونگی اثرگذاری داروها بر چرخههای زیستی طبیعی بدن تحقیق میکند، اعلام شد که مصرف قهوه در ساعات اولیه صبح میتواند برای سلامتی خطرناک باشد.
غددی در مغز وجود دارد که وظیفه آنان کنترل میزان کورتیزول بدن است. افزایش این هورمون بهمعنای بالا رفتن سطح هوشیاری انسان است و کمبود آن باعث میشود که فرد احساس خواب آلودگی و خستگی کند. کافئین نیز تاثیری این چنینی دارد. SCN کورتیزول را براساس چرخۀ شبانهروزی بدن انسان یعنی یک چرخه ۲۴ساعته آزاد میکند که برای هر فردی اندکی متفاوت است. مثلا سحرخیز ها و شبزندهدارها چرخههای شبانهروزیای دارند که نقطه شروعشان با یکدیگر حدود ۱۲ ساعت فرق دارد.
براساس تحقیقات دانشمند علوم اعصاب، آقای استیون ال. میلر، پژوهشگر دوره فوقدکترا در دانشگاه پزشکی گایزل دارتموث، نوشیدن قهوه زمانی که SCN شما به اندازه کافی کورتیزول آزاد کرده است، تأثیر مثبت آن را محدود میکند چون در آن زمان به خودی خود تحریکپذیر هستید.
به عبارت دیگر، ترکیب قهوه به همراه کورتیزول، بهمعنای استرس بیشتر است و در نتیجه برای سلامتی مخرب میباشد. در مقابل، اگر زمانی قهوه بنوشید که سطح کورتیزول بدن شما پایین است، روحیه شما را بهتر میکند و سطح انرژیتان را بالا میبرد تا بتوانید بدون عصبیشدن، کار بیشتری انجام دهید.
برای یک فرد معمولی (یعنی فردی که تقریبا ساعت ۶:۳۰ صبح بیدار میشود)، اوج مقدار کورتیزول در بدن در ساعات زیر است:
برای افرادی که بسیار زود بیدار میشوند (مانند تیم کوک، مدیرعامل اپل که ۳:۴۵ صبح از خواب بیدار میشود)، باید ساعتهای بالا را ۳ ساعت به عقب بکشید و برای کسانی که شب دیر وقت میخوابند و صبح نیز دیر بیدار میشوند (مانند بنیانگذار ردهت، الکسیس اوهانیان، که ساعت ۱۰ صبح بیدار میشود)، میتوانید این اعداد را ۳ ساعت جلو ببرید.
کورتیزول هورمونی است که باعث افزایش هوشیاری و تمرکز شده و سطح متابولیسم، واکنش سیستم ایمنی و فشار خون را تنظیم می کند. ترشح این هورمون در بدن از ریتم خاص چرخه خواب و بیداری پیروی می کند، به این صورت که حدود 30 تا 40 دقیقه بعد از بیدار شدن از خواب به اوج خود رسیده و پس از آن در طول روز به تدریج کاهش می یابد.
علاوه بر این از آن جا که کافئین موجود در قهوه می تواند سطح کورتیزول بدن را افزایش دهد، اگر زمانی که کورتیزول بدن در سطح بسیار بالایی قرار دارد قهوه بنوشیم سطح این هورمون به شدت افزایش یافته و در طولانی مدت می تواند باعث بروز مشکلاتی در سیستم ایمنی و سلامت بدن شود. همه این موارد باعث شده که به قهوه به عنوان یک نوشیدنی چربیسوز نگاه تخصصیتری شود.
با این حال افزایش کورتیزول ناشی از مصرف قهوه در افرادی که به طور منظم کافئین مصرف می کنند چندان زیاد نیست. لذا اگر اهل نوشیدن قهوه هستید و به نوشیدن آن به صورت منظم عادت دارید نوشیدن قهوه اول صبح یا چند ساعت بعد از آن ضرر زیادی نخواهد داشت. اما همچنان توصیه می شود برای دریافت انرژی بیشتر آن را چند ساعت بعد از بیدار شدن میل کنید.
بر خلاف تصور یکی از بهترین زمانهای نوشیدن قهوه بعد از وعدههای غذایی میباشد، زیرا برای سیستم گوارش بدن بسیار مفید است.
هر چند که ما به قهوه به عنوان یک نوشیدنی چربیسوز و انرژی بخش نگاه میکنیم، اما این نوشیدنی به دلیل کاهش خستگی و افزایش قدرت عضلانی تاثیر خوبی در تقویت عملکرد ورزشی داشته و جایگزین بسیار مقرون به صرفه ای برای مکملهای حاوی کافئین مانند پودرهای قبل از تمرینات ورزشی نیز محسوب میشود. جالب است بدانید زمان مصرف کافئین نقش مهمی در میزان تاثیر آن در عملکرد ورزشی دارد.
به طور کلی اگر قصد دارید از کافئین موجود در قهوه برای تقویت عملکرد خود در تمرینات ورزشی بهره ببرید بهتر است این نوشیدنی را 30 تا 60 دقیقه قبل از تمرین یا رویداد ورزشی مورد نظر مصرف کنید تا هنگام ورزش کردن سطح کافئین بدن شما به اوج خود برسد. دوز موثر کافئین برای بهبود عملکرد ورزشی نیز بین 3 تا 6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن می باشد، این مقدار برای یک فرد 68 کیلوگرمی معادل 200 تا 400 میلیگرم کافئین یا 2 تا 4 فنجان (475 تا 950 میلی لیتر) قهوه می باشد.
بدون شک کافئین موجود در قهوه می تواند به افزایش هوشیاری و تقویت عملکرد ورزشی کمک کند اما بسیاری از افراد با نوشیدن قهوه دچار مشکلات خواب و اضطراب می شوند. از آن جا که اثر محرک کافئین حدود 3 تا 5 ساعت است و تقریبا نیمی از کل کافئین مصرف شده بعد از 5 ساعت – ممکن است در بدن افراد متفاوت باشد – در بدن باقی می ماند، نوشیدن قهوه در ساعات نزدیک به خواب مثلا بعد از شام می تواند باعث مشکلات خواب شده یا به آن دامن بزند. به همین دلیل توصیه می شود حداقل 6 ساعت قبل از خواب از مصرف کافئین اجتناب کنید.
اگر از مشکلات مربوط به اضطراب رنج می برید نوشیدن قهوه می تواند علائم آن را تشدید کند و نیاز به کاهش مصرف یا حذف آن از برنامه روزانه خود داشته باشید. در این صورت توصیه می شود نوشیدنی آرامش بخشی همچون چای سبز که کافئین موجود در آن یک سوم قهوه است را جایگزین قهوه کنید.
افراد سالم می توانند روزانه 400 میلی گرم کافئین مصرف کنند که معادل 4 فنجان (950 میلی لیتر) قهوه می باشد. به خانم های باردار و مادران شیرده توصیه شده از مصرف روزانه بیش از 300 میلیگرم کافئین اجتناب کنند، در بسیاری از منابع این عدد 200 میلیگرم ذکر شده است. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که این مقدار شامل کافئین دریافتی از همه منابع ممکن از جمله قهوه، چای، نوشابه، نوشیدنی های انرژی زا و حتی شکلات تلخ می باشد.
بنابر آنچه گفتیم، بهترین زمان مصرف قهوه دارای کافئین برای یک فرد معمولی (یعنی کسی که نه خیلی زود از خواب بیدار میشود نه دیر میخوابد) بین ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰ صبح است. همچنین برای اینکه بیشترین استفاده را از نوشیدن قهوه ببرید، باید در طول بازه زمانیای که گفتیم، بین ۴ تا ۶ فنجان قهوه (حدود ۲۲۷ گرم) مصرف کنید.
کلام آخر
یکی از عادتهای رایج بین افراد در سراسر دنیا، مصرف قهوه است. این مهم است که بدن خود را بشناسید و بر اساس آن نوع تغذیه خود را انتخاب کنید. اگر آدمی پر استرس هستید، باید از مصرف قهوه دوری نمایید. اما اگر به قهوه به عنوان یک نوشیدنی چربیسوز نگاه میکنید، ماجرا کمی متفاوت است. در این شرایط باید زمان ورزش خود را مشخص کنید. چرا که استفاده ازقهوه به عنوان یک نوشیدنی چربیسوز نباید باعث اختلال در خواب شما گردد.